Mühendislik yapıları her zaman tek tip elemanlarla modellenemez. Bazı bileşenler ince sac veya kabuk (shell)karakterindeyken, bazıları ise hacimli katı (solid) özellikler gösterir. Örneğin bir otomobil kapısı; dış gövdesi ince sac panellerden, bağlantı noktaları ve güçlendirme elemanları ise kalın katı parçalardan oluşur. Benzer şekilde bir uçak kanadı, hem kabuk elemanlarla modellenen kaplama panellerini hem de katı elemanlarla temsil edilen bağlantı elemanlarını içerir.
İşte bu noktada devreye giren yöntem, shell–solid karışık (hibrit) modelleme tekniğidir. Bu yaklaşım, modelin bazı bölgelerinde kabuk elemanlar, bazı bölgelerinde ise katı elemanlar kullanarak hem çözüm süresini kısaltır hem de doğruluğu korur.
Bu yazıda, ANSYS Workbench ortamında shell–solid karışık modellerin oluşturulması, avantajları, mesh stratejileri, geçiş (interface) yöntemleri, endüstrideki uygulamaları, sık yapılan hatalar ve doğrulama stratejileriuzun ve detaylı şekilde incelenecektir.
1) Neden Shell–Solid Karışık Model?
-
Katı elemanlar: Kalın parçalar, bağlantı bölgeleri, 3D gerilme dağılımları.
-
Kabuk elemanlar: İnce sac parçalar, geniş paneller, kaplamalar.
-
Amaç: Doğruluk + hız dengesini yakalamak.
Örnek: Bir otomotiv gövdesinde dış paneller kabuk, bağlantı bölgeleri katı elemanlarla modellenir.
2) ANSYS Workbench’te Shell–Solid Entegrasyonu
-
Shell Section tanımı ile mid-surface oluşturulur.
-
Solid bodies doğrudan katı meshlenir.
-
Shared Topology veya Contact Region ile shell–solid bağlantısı sağlanır.
3) Mesh Stratejisi
-
Shell eleman → quadrilateral (4 kenarlı) tercih edilir.
-
Solid eleman → tetrahedral veya hexahedral.
-
Ara yüz → node uyumlu olmalı veya kontak tanımlanmalıdır.
4) Shell–Solid Arayüzü
-
Automatic Contact: ANSYS, shell–solid arasında temas oluşturur.
-
Shared Topology: Aynı node seti kullanılarak bağlantı yapılır.
-
Coupled Region: Shell kenarları ile solid yüzeyleri birleştirilir.
5) Yük ve Sınır Koşulları
-
Shell ve solid parçalar aynı yükleme senaryosunu paylaşabilir.
-
Yük aktarımı arayüzden gerçekleşir.
-
Eğer temas doğru tanımlanmazsa yük dağılımı hatalı olur.
6) Örnek Uygulama: Otomotiv Gövde Analizi
-
Gövde panelleri → shell.
-
Bağlantı noktaları (A sütunu, şasi traversleri) → solid.
-
Çözüm süresi: Tam solid modele göre %70 daha kısa.
-
Doğruluk: Çökme senaryosunda aynı deplasman değerleri elde edildi.
7) Örnek Uygulama: Uçak Kanadı
-
Kaplama panelleri → shell.
-
Spar ve rib bağlantıları → solid.
-
Titreşim analizi yapıldı.
-
Solid–shell karışımı ile global frekanslar doğru bulundu, çözüm süresi %60 azaldı.
8) Örnek Uygulama: Basınçlı Kap
-
Silindirik gövde → shell.
-
Flanş ve bağlantı bölgeleri → solid.
-
Sonuç: Gerilme yoğunlaşmaları doğru tespit edildi.
9) Endüstride Kullanım Senaryoları
-
Otomotiv: Kapı panelleri, şasi, tavan.
-
Havacılık: Kanat, gövde bağlantıları.
-
Enerji: Türbin kaplamaları, jeneratör gövdeleri.
-
Makine: Pres kalıpları, ince sac gövdeli makineler.
-
İnşaat: Çelik levha + bağlantı plakaları.
10) Shell–Solid Karışık Modellemenin Avantajları
-
Çözüm süresini kısaltır.
-
Mesh eleman sayısını azaltır.
-
Küçük bağlantı bölgelerini doğru modeller.
-
Global davranışı ve lokal detayları bir arada verir.
11) Sık Yapılan Hatalar
-
Shell–solid arayüzünü tanımlamamak → yük aktarımı bozulur.
-
Kalın parçaları shell ile modellemek → yanlış sonuç.
-
İnce sacları solid ile modellemek → gereksiz çözüm maliyeti.
-
Mesh uyumluluğunu kontrol etmemek.
12) Doğrulama Stratejileri
-
Shell–solid model ile tam solid model sonuçları karşılaştırılmalı.
-
Arayüz bölgelerinde deplasman sürekliliği kontrol edilmeli.
-
Deneysel sonuçlarla korelasyon sağlanmalı.
Sonuç
Shell–solid karışık modelleme, karmaşık mühendislik yapılarının analizinde doğruluk ve hız arasında optimum dengeyi sağlayan bir yöntemdir. ANSYS Workbench ortamında bu teknik doğru şekilde uygulandığında:
-
Çözüm süresi kısalır,
-
Mesh sayısı azalır,
-
Hem global hem de lokal davranış yakalanır.
Yanlış uygulamalarda ise yük aktarımı hataları, yanlış gerilme dağılımları ve güvenilmez sonuçlar ortaya çıkar. Sonuç olarak, shell–solid hibrit modelleme, modern mühendislik analizlerinde vazgeçilmez bir yöntemdir.